Libanon deporteert Syrische vluchtelingen: ‘Laat ze lekker sterven’

 

Syrische vluchtelingen in Libanon In Libanon raakt het geduld met Syrische vluchtelingen snel op. Het in Europa gekoesterde idee van „opvang in de regio” blijkt in de praktijk een totale mislukking.

luchtelingen uit het Syrische Raqqa in hun provisorische kamp in de Bekaa-vallei in Libanon.

Foto Diego Ibarra Sanchez 

Dit is wat er in Libanon over is van de in Nederland en de EU zo vaak bepleite ‘opvang in de regio’. Twaalf jaar na het begin van de oorlog in Syrië telt het kleine land naast zo’n 4,5 miljoen Libanezen nog altijd naar schatting 1,5 miljoen Syrische vluchtelingen.

Dit terwijl de Libanese economie na de bankencrisis van 2019 volledig is ingestort en meer dan twee miljoen Libanezen zelf afhankelijk zijn van humanitaire hulp. Die combinatie leidt tot vluchtelingenhaat, klopjachten op Syriërs en een nieuwe exodus naar Europa..

Europa is medeverantwoordelijk, benadrukt de Libanese mensenrechtenadvocaat Nadine Kheshen. De EU stuurde Libanon sinds 2011 weliswaar enkele miljarden euro’s aan financiële steun, maar nam volgens haar slechts 1 procent van de Syriërs in het land op voor hervestiging. „Lastenverdeling gaat niet alleen over geld”, zegt Kheshen telefonisch. „Als Europa zelf niet meer vluchtelingen opvangt, kunnen de sociale spanningen in Libanon gevaarlijke vormen aannemen.”

Dat risico is des te groter omdat Libanese politici deze spanningen gretig aanwakkeren. Terwijl ze de humanitaire hulp deels in eigen zakken steken, wijzen ze Syriërs aan als zondebok voor de door henzelf veroorzaakte economische malaise. Daarbij kwamen de autoriteiten met discriminerende maatregelen als een avondklok voor Syriërs en kondigen ze regelmatig deportaties aan. Tijdens de laatste golf uitzettingen van afgelopen maand zijn honderden Syriërs illegaal gedeporteerd.

Sana, een Syrische vluchteling uit Raqqa, naast haar vernielde tent in de Bekaa-vallei in Libanon. Foto Diego Ibarra Sanchez

Volgens een Europees diplomaat gebeurt het veel vaker dat uitgezette Syriërs direct weer worden terug gesmokkeld. „De grens tussen Libanon en Syrië is zo lek als een mandje. Dat gaat niet veranderen zolang bepaalde machtige partijen grof geld verdienen aan drugs- en wapensmokkel.” Hij doelt onder andere op Hezbollah.

De recente deportaties wijzen volgens de diplomaat dan ook niet op een doordacht ‘beleid’ of nieuwe koers. „Het is puur voor de bühne”, zegt hij. „Hiermee willen de Libanese autoriteiten de EU weer eens laten zien dat het crisis is. Vervolgens houden ze de hand op voor meer steun, die dan weer deels in hun eigen zakken verdwijnt.”

Een Syrische vluchteling uit Raqqa nadat zijn onderkomen is vernield door de Libanese autoriteiten.Foto Diego Ibarra Sanchez

De analist Khehsen. „Ze zien dat Europa evengoed grossiert in vluchtelingenhaat, illegale pushbacks uitvoert en mensen laat sterven op zee. Dat geeft hen een vrijbrief om ook vluchtelingenrechten te schenden. Want als Europa hen daarop aanspreekt, zeggen ze gewoon: jullie doen het toch ook?”

De 35-jarige advocaat zit vol ideeën over hoe het anders moet. De humanitaire hulp moet volgens haar naar lokale ngo’s in plaats van de Libanese overheid om misbruik te voorkomen. De Libanezen moeten beter geïnformeerd worden dat die hulp wel degelijk ook naar hen gaat om zo sociale spanningen te verminderen. En bovenal moet Europa meer vluchtelingen opnemen. „De oplossingen zijn er, maar de wil ontbreekt”, verzucht Kheshen. „Soms vraag ik me af hoeveel landen er nog moeten omvallen voor we voorbij noodmaatregelen gaan en ook structureel iets veranderen.”

Lees het hele verhaal hieronder 

Bron:

NRC 10-05-2023Libanon deporteert Syrische vluchtelingen: ‘Laat ze lekker sterven’