FD Oeso: Nederland moet deur openzetten voor vakkrachten van buiten de EU
 |
| Er zijn 28.000 technisch geschoolden nodig wil Nederland in 2030 zijn klimaatdoelen halen. Foto: Gerard Til/ANP |
In het kort
- Arbeidsmarktkrapte is niet op te lossen met robotisering en meer uren werken.
- Gericht migratiebeleid van buiten de EU is nodig, met name voor de groene transitie.
- Verder moet Nederland extra inzetten op het thema 'leven lang leren'.
- Vrouwen en mensen met een migratieachtergrond moeten meer gaan werken
Wil Nederland blijven groeien en zijn doelen op het gebied van de energietransitie halen, dan moeten de regels rond arbeidsmigratie worden versoepeld. Arbeidsbesparende innovaties zoals robotisering volstaan niet om het effect van de vergrijzing op de arbeidsmarkt tegen te gaan.
Dat signaleert de Parijse denktank Oeso in zijn nieuwste landenrapport over Nederland. 'Meerdere sectoren in Nederland worden afgeremd doordat ze niet aan de benodigde mensen kunnen komen', zei Oeso-secretaris generaal Mathias Cormann bij de presentatie donderdag in Den Haag. 'Dat is niet iets wat je op nationaal niveau kunt oplossen.'
Het Oeso-advies komt op een gevoelig moment, daags nadat de baas van het Centraal Planbureau, Pieter Hasekamp, migratie afserveerde als een 'schijnoplossing' voor de tekorten op de arbeidsmarkt. Volgens Hasekamp ligt de oplossing in meer arbeidsproductiviteit door specialisatie en innovatie.
Werkgevers weerspreken dat. Naast vernieuwende technologie moeten er wat hen betreft meer handen komen. Ondernemerskoepels VNO-NCW en MKB-Nederland willen gemakkelijker vakkrachten kunnen aantrekken van buiten de Europese Unie en hekelen de politieke impasse rond arbeidsmigratie, die ook de coalitie verdeelt.
Vanwege die verdeeldheid wilde minister Micky Adriaansens van Economische Zaken (VVD) donderdag niet ingaan op de aanbevelingen. 'Dat ligt nu heel politiek gevoelig.' Wel mag Cormann ervan uitgaan dat het migratievraagstuk de aandacht van het kabinet heeft, zei zij tegen de secretaris-generaal. 'Het ligt op tafel.'
Gericht werven en opleidenVolgens de Oeso kent Nederland 'een gematigd niveau van permanente migratie' vergeleken met gelijkaardige ontwikkelde landen. Daarom zou meer arbeidsmigratie best deel uit kunnen maken van de oplossing voor het structurele tekort aan arbeidskrachten waarmee Nederland kampt. Daarnaast moeten vrouwen, 55-plussers en minderheden meer betaalde uren gaan werken.
'Het punt dat we willen maken is dat je het aanwezige talent binnen Nederland volledig moet benutten, inclusief de mensen met een migratieachtergrond. Maar buiten dat ligt de sleutel bij het aantrekken van meer mensen,' aldus Cormann.
Daarnaast moet Nederland meer werk maken van het thema 'leven lang ontwikkelen'. Specifieke opleidingen, gericht op de sectoren waar tekorten zich voordoen, moeten werknemers stimuleren zich te blijven ontwikkelen. In dat verband noemt het Oeso-rapport de onlangs stopgezette Stap-subsidieregeling een 'opvallend voorbeeld' van hoe beschikbare budgetten 'schijnbaar haaks' kunnen staan op de gestelde doelen. 'Wat je moet zien te voorkomen, is opleiden omwille van het opleiden of voor de leuk,' aldus Cormann desgevraagd. 'Vanuit beleidsoogpunt moeten trainingen heel gericht worden gegeven.'
Gezien het tekort aan woningen en publieke voorzieningen moet het binnenhalen van arbeidsmigranten gericht gebeuren, erkent het Oeso-rapport. Analoog aan de bestaande kennismigrantenregeling voor hoogopgeleiden zou Nederland moeten inzetten op vakkrachten, aldus de denktank. Er zijn immers 28.000 technisch geschoolden nodig wil Nederland in 2030 zijn klimaatdoelen halen.
VakkrachtenregelingDen Haag zou leer kunnen trekken uit de vakkrachtenregeling die Duitsland in 2020 invoerde en recentelijk heeft uitgebreid, meent de Oeso. Die maakt het gemakkelijker voor middelbaar geschoolde arbeidsmigranten van buiten Europa om zich in Duitsland te vestigen, met name als het gaat om technische beroepen.
Als mogelijk alternatief stelt de denktank een puntensysteem voor. Dat kan met een tijdscomponent zoals Oostenrijk en Japan die hanteren, of met onmiddellijke toekenning van een permanente verblijfsvergunning, zoals in Australië, Nieuw Zeeland of Canada. Cormann, die naar eigen zeggen zo'n twintig jaar in Australië heeft gewoond, wijst erop dat Australië de toestroom van vooral jonge, goed opgeleide arbeidsmigranten nauwkeurig afstemt op zijn arbeidsmarktbehoefte.
Sowieso moet Nederland studeren op een versoepeling van de migratieregels als het gaat om tekortberoepen, stelt het Oeso-rapport. Nu moeten werkgevers nog altijd eerst bewijzen dat er geen geschikte kandidaten te vinden zijn binnen Nederland of de EU voordat zij een werknemer mogen rekruteren van buiten de EU. In het geval van schaarsteberoepen zou die eis moeten worden geschrapt.
Ook laaggeschoolde arbeidsmigratie zal nodig zijn, waarschuwt de denktank. Zo is er een nijpend tekort in de langdurige zorg, maar heeft die sector tot nu toe weinig gedaan om migranten aan te trekken. Krap 10% van de medewerkers heeft een migratieachtergrond, fors minder dan het Oeso-gemiddelde van 25%.
Meer te lezen bij:
Wil Nederland blijven groeien en zijn doelen op het gebied van de energietransitie halen, dan moeten de regels rond arbeidsmigratie worden versoepeld. Arbeidsbesparende innovaties zoals robotisering volstaan niet om het effect van de vergrijzing op de arbeidsmarkt tegen te gaan.
Dat signaleert de Parijse denktank Oeso in zijn nieuwste landenrapport over Nederland. 'Meerdere sectoren in Nederland worden afgeremd doordat ze niet aan de benodigde mensen kunnen komen', zei Oeso-secretaris generaal Mathias Cormann bij de presentatie donderdag in Den Haag. 'Dat is niet iets wat je op nationaal niveau kunt oplossen.'
Het Oeso-advies komt op een gevoelig moment, daags nadat de baas van het Centraal Planbureau, Pieter Hasekamp, migratie afserveerde als een 'schijnoplossing' voor de tekorten op de arbeidsmarkt. Volgens Hasekamp ligt de oplossing in meer arbeidsproductiviteit door specialisatie en innovatie.
Werkgevers weerspreken dat. Naast vernieuwende technologie moeten er wat hen betreft meer handen komen. Ondernemerskoepels VNO-NCW en MKB-Nederland willen gemakkelijker vakkrachten kunnen aantrekken van buiten de Europese Unie en hekelen de politieke impasse rond arbeidsmigratie, die ook de coalitie verdeelt.
Vanwege die verdeeldheid wilde minister Micky Adriaansens van Economische Zaken (VVD) donderdag niet ingaan op de aanbevelingen. 'Dat ligt nu heel politiek gevoelig.' Wel mag Cormann ervan uitgaan dat het migratievraagstuk de aandacht van het kabinet heeft, zei zij tegen de secretaris-generaal. 'Het ligt op tafel.'
Gericht werven en opleiden
Volgens de Oeso kent Nederland 'een gematigd niveau van permanente migratie' vergeleken met gelijkaardige ontwikkelde landen. Daarom zou meer arbeidsmigratie best deel uit kunnen maken van de oplossing voor het structurele tekort aan arbeidskrachten waarmee Nederland kampt. Daarnaast moeten vrouwen, 55-plussers en minderheden meer betaalde uren gaan werken.
'Het punt dat we willen maken is dat je het aanwezige talent binnen Nederland volledig moet benutten, inclusief de mensen met een migratieachtergrond. Maar buiten dat ligt de sleutel bij het aantrekken van meer mensen,' aldus Cormann.
Daarnaast moet Nederland meer werk maken van het thema 'leven lang ontwikkelen'. Specifieke opleidingen, gericht op de sectoren waar tekorten zich voordoen, moeten werknemers stimuleren zich te blijven ontwikkelen. In dat verband noemt het Oeso-rapport de onlangs stopgezette Stap-subsidieregeling een 'opvallend voorbeeld' van hoe beschikbare budgetten 'schijnbaar haaks' kunnen staan op de gestelde doelen. 'Wat je moet zien te voorkomen, is opleiden omwille van het opleiden of voor de leuk,' aldus Cormann desgevraagd. 'Vanuit beleidsoogpunt moeten trainingen heel gericht worden gegeven.'
Gezien het tekort aan woningen en publieke voorzieningen moet het binnenhalen van arbeidsmigranten gericht gebeuren, erkent het Oeso-rapport. Analoog aan de bestaande kennismigrantenregeling voor hoogopgeleiden zou Nederland moeten inzetten op vakkrachten, aldus de denktank. Er zijn immers 28.000 technisch geschoolden nodig wil Nederland in 2030 zijn klimaatdoelen halen.
Vakkrachtenregeling
Den Haag zou leer kunnen trekken uit de vakkrachtenregeling die Duitsland in 2020 invoerde en recentelijk heeft uitgebreid, meent de Oeso. Die maakt het gemakkelijker voor middelbaar geschoolde arbeidsmigranten van buiten Europa om zich in Duitsland te vestigen, met name als het gaat om technische beroepen.
Als mogelijk alternatief stelt de denktank een puntensysteem voor. Dat kan met een tijdscomponent zoals Oostenrijk en Japan die hanteren, of met onmiddellijke toekenning van een permanente verblijfsvergunning, zoals in Australië, Nieuw Zeeland of Canada. Cormann, die naar eigen zeggen zo'n twintig jaar in Australië heeft gewoond, wijst erop dat Australië de toestroom van vooral jonge, goed opgeleide arbeidsmigranten nauwkeurig afstemt op zijn arbeidsmarktbehoefte.
Sowieso moet Nederland studeren op een versoepeling van de migratieregels als het gaat om tekortberoepen, stelt het Oeso-rapport. Nu moeten werkgevers nog altijd eerst bewijzen dat er geen geschikte kandidaten te vinden zijn binnen Nederland of de EU voordat zij een werknemer mogen rekruteren van buiten de EU. In het geval van schaarsteberoepen zou die eis moeten worden geschrapt.
Ook laaggeschoolde arbeidsmigratie zal nodig zijn, waarschuwt de denktank. Zo is er een nijpend tekort in de langdurige zorg, maar heeft die sector tot nu toe weinig gedaan om migranten aan te trekken. Krap 10% van de medewerkers heeft een migratieachtergrond, fors minder dan het Oeso-gemiddelde van 25%.
Reacties
Een reactie posten