De slavernij op Bonaire: vijf onthutsende feiten over de zoutwinning
Bonaire was voor Nederland belangrijk in de slavernij: zonder zout uit dat eiland was voor de Nederlanders geen scheepvaart mogelijk en dus ook geen trans-Atlantische handel in mensen. Vijf opvallende verhalen.
Dit jaar is het boek eindelijk gepubliceerd: Bonaire, een koloniale zoutgeschiedenis. Jarenlang hebben Cees Luckhardt en Boi Antoin aan dit boek gewerkt over de zoutwinning op Bonaire. Ze staan stil bij de omstandigheden waarin mensen leefden en werden uitgebuit.
Bonaire was een strafkolonie van de WIC en later de overheid voor iedereen die weigerde te gehoorzamen aan de Nederlandse machthebbers op de andere eilanden.
Zo werden er 11 inheemse opperhoofden door Peter Stuyvesant naar Bonaire verbannen omdat zij verzet pleegden. Zij werden vervolgens tot dwangarbeid verplicht in de zoutwinning.
De tot slaafgemaakten op de zoutpannen op Bonaire leverden een belangrijke bijdrage aan het Nederlandse kolonialisme waarin zout een belangrijk exportartikel was. Het zuivere zongedroogde baai- of zeezout van Bonaire was bij uitstek geschikt voor het inzouten van haring en andere gezouten producten als zuurkool, gerookt vlees of gedroogde stokvis. Zo kon men de zeelui en manschappen voorzien van voldoende geconserveerd voedsel om de maandenlange zeilhandelsreizen te ondernemen en grote zeeslagen te voeren. Zout was de wind in de zeilen van de internationale scheepvaar
Monseigneur Niewindt schrijft 30 jaar voor de afschaffing dat mensen onder erbarmelijke omstandigheden moeten slapen en leven in dezelfde kleren. Werken in de zoutpannen was zo hard en onmenselijk, dat Niewindt het voorstel deed deze straf niet langer dan 8 jaar te laten duren. Maar pas tegen het einde van de slavernijperiode gaf de Nederlandse overheid deze instructie.
Nederland besloot Curaçao in te nemen voor het zout en het hout. Toen ze op Curaçao geen goede zoutpannen vonden, gebruikten ze Bonaire voor dat doel. Het veroveren van de door de Spanjaarden zogenoemde ‘islas inutiles’ (nutteloze eilanden) was dus onderdeel van een doelbewuste strategie.
De datum van ‘vrijheid’ is dichtbij en dat weten ook de tot slaaf gemaakte mensen op Bonaire door kranten en pamfletten. Wat opvalt is dat in het jaar vóór de afschaffing, veel mensen zichzelf en elkaar vrijkopen uit .trots dat ze zichzelf vrijheid hebben teruggegeven.
Reacties
Een reactie posten