De IND loopt tegen grenzen van uitvoerbaarheid aan
De IND heeft niet alleen te weinig capaciteit om het hoge aantal asielaanvragen binnen de wettelijke termijn te behandelen, ook de aanvragen van kennis- en arbeidsmigranten en internationale studenten nemen toe. Daar komt bij dat de dienst beslissingen steeds uitgebreider moet onderbouwen, wat extra tijd en aandacht vraagt. In de tweede Stand van de Uitvoering beschrijft de IND hoe het van alle kanten knelt bij de uitvoering van zijn maatschappelijke opdracht. Om dat te veranderen is een fundamenteel andere kijk op migratiebeleid nodig.
De IND kan vooral de stijging van asielzaken niet aan; het kostte de dienst vorig jaar veertig weken om te beslissen over een gemiddelde asielaanvraag, waar dat eerder nog twintig weken was. Aanvragen om bijvoorbeeld te kunnen studeren of werken in Nederland, worden over het algemeen wel binnen de wettelijke termijn behandeld. Het kabinet verwacht dit jaar ruim 70.000 asielzoekers. „Er is geen sprake van onwil bij de IND, maar er is te weinig capaciteit om het toenemend aantal aanvragen binnen de wettelijke termijn af te handelen”, schrijft directeur-generaal Rhodia Maas.(nrc)
Vorig jaar ontving de IND 48.000 asielaanvragen, veel meer dan de dienst had verwacht. Hiervan lukte het bijna 24.000 asielaanvragen te beoordelen, terwijl de IND is ingericht op het jaarlijks behandelen van 22.000 aanvragen, zo staat in het rapport. Maas verwacht dat aanvragers in 2023 en 2024 langer zullen moeten wachten op een beslissing, met als resultaat dat de dienst miljoenen euro’s aan dwangsommen moet betalen. Asielzoekers in Nederland kunnen dit namelijk afdwingen bij de rechter als hun asielprocedure langer duurt dan de wettelijke termijn.
Om dit oplossen zijn er volgens Maas fundamenteel andere keuzes in het migratiebeleid nodig. ‘We spreken nu jaarlijks met het ministerie van Justitie en Veiligheid af hoeveel aanvragen we moeten verwerken. Maar een jaar is veel te kort om een stabiele organisatie op in te richten. Voor een stevige basis moeten we minimaal vijf jaar vooruit kunnen kijken. En alleen inzetten op groei is geen duurzame oplossing. Want hoe groot moeten we dan worden? Het doorvoeren van verbeteringen in het huidige proces gaat helpen, maar niet voldoende. We moeten accepteren dat de IND niet kan meebewegen met het fluctuerende aantal aanvragen.’
Knelpunten en wat de IND nodig heeft
Naast de stijging en de onvoorspelbaarheid van het aantal aanvragen voor verblijf en naturalisatie, geef de IND in de tweede Stand van de Uitvoering meer knelpunten, uitdagingen en dilemma’s in het werk weer.
De IND laat in de Stand van de uitvoering zien dat:
o er een hoog aantal aanvragen is dat stijgt en onvoorspelbaar is;
o beleid steeds ingewikkelder wordt;
o er sprake is van onbedoelde effecten van wet- en regelgeving op het werk;
o het aantal dwangsomzaken toeneemt;
o er sprake is van teveel onnodige contactmomenten;
o de informatievoorziening verouderd is;
o IND juristen steeds beter bereikbaar zijn voor rechtbanken.
Een selectie van de knelpunten wordt hier toegelicht.
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2023/05/web-2305binind.jpg) |
| NRC Foto Kees van de Veen 📷 |
Afwijzende beslissingen onderbouwen is moelijker
De capaciteit van de IND staat ook onder druk doordat het uitvoeren van beleid steeds moeilijker wordt. Met name aan de onderbouwing van afwijzende beslissingen wordt door de rechter steeds hogere eisen gesteld. Ook politieke keuzes en beslissingen in Europa zijn van invloed. De IND speelt hierop in door extra aandacht te besteden aan praktijkvoorbeelden en dilemma’s in complexe zaken en hier ook in de opleiding extra aandacht aan te schenken. Daarnaast wordt getoetst of beslissingen aan de kwaliteitseisen voldoen.
Om beter inzicht te krijgen waarom beoordelen moeilijker is geworden en wat de oorzaken daarvan zijn onderzoekt de IND hoe de beoordeling van asielaanvragen in de afgelopen twaalf jaar verliep. Met die informatie kan de dienst zelf aan de slag en beter aangeven wat er van anderen nodig is.
Nareis op nareis: een onbedoeld effect
Een voorbeeld dat laat zien hoe wet- en regelgeving onbedoelde effect kan hebben is de nareisprocedure. Leden van het kerngezin (vader, moeder en de kinderen) van een statushouder mogen naar Nederland komen. Soms zijn dit ook volwassen kinderen, die daarna zelfstandig asiel aanvragen en hun eigen kerngezin laten overkomen. De nareisprocedure is hier niet voor bedoeld.
Dwangsomzaken nemen toe
De onderbouwing van beslissingen kost tijd en het aantal aanvragen neemt toe. Deze combinatie leidt ertoe dat de IND aanvragers niet altijd binnen de wettelijk vastgestelde termijn duidelijkheid kan geven. Hierop kan een aanvrager in beroep gaan en een dwangsom vragen om de IND aan te sporen om snel te beslissen.
Dwangsommen dragen niet bij aan sneller beslissen. Er is geen sprake van onwil bij de IND, maar er is te weinig capaciteit om het toenemend aantal aanvragen binnen de wettelijke termijn af te handelen. Daarnaast vergt het behandelen van ingebrekestellingen en beroepen niet tijdig beslissen tijd van medewerkers die niet ingezet kunnen worden voor het behandelen van nieuwe verblijfsaanvragen.
Contact met aanvragers wanneer nodig
Het sterk stijgende, schommelende aantal aanvragen heeft invloed op de dienstverlening van de IND. Onder andere aan de telefoon en aan de loketten. Er zijn nu nog te veel contactmomenten die vanuit wet- en regelgeving noodzakelijk zijn, maar die voor de IND én de aanvrager overbodig zijn. Of die door andere organisaties overgenomen kunnen worden, die vaak (letterlijk) dichter bij de aanvrager staan.
Binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid zoekt de IND met andere organisaties naar oplossingen. Zoals documenten die langer geldig kunnen blijven zodat minder verlengingen nodig zijn.
In gesprek over knelpunten
De conclusie van deze tweede Stand van de Uitvoering is dat de IND tegen zijn grenzen aanloopt. Niet alleen door het hoge aantal aanvragen. Maar ook omdat wet- en regelgeving ingewikkelder wordt en daarmee de uitvoering ervan ook. Een nieuwe kijk op hoe het migratiebeleid beheersbaar en uitvoerbaar blijft, is wat de IND betreft dan ook dringend nodig.
Tertaalcijfers
Al langer publiceert de IND jaarcijfers, vanaf nu publiceren we deze cijfers ieder tertaal.
 |
| Trouw Asielzoekers bij het aanmeldcentrum van de IND in Ter Apel. Deze groep uit het azc in Musselkanaal vraagt een gesprek aan bij het IND om te vragen waarom ze zo lang in onzekerheid zitten.Beeld Kees van de Veen |
IND 23-05-2033 De IND loopt tegen grenzen van uitvoerbaarheid aan
cijfers over het eerste tertaal van 2023 (januari tot en met april).
Tweede staat van uitvoering IND
Trouw 23-05-2023 De IND kan het werk niet meer aan: ‘We lopen tegen de grenzen aan’
Commentaar
Een lezenswaardige en eerlijke staat van de uitvoering, Makkelijke oplossingen zijn er niet. Heel benieuwd naar de reacties.
De migratie beheersen lijkt mij een illusie. Het gaat vaak om onverwachte ontwikkelingen die een migratiestroom in gang zetten. Het is dan ook onvermijdelijk om een flexibele organisatie op te bouwen. waarbij de expertise behouden blijft. Voor het moment eerste prioriteit om tijdelijk meer medewerkers in te zetten om de aanvragen tijdig en correct af te handelen, Minder communicatiemedewerkers en meer uitvoering. Goed werk communiceert zichzelf.
Meer flexibele inzet is te vinden door thuiswerk, meer benutten van mensen met beperkingen, studenten en gepensioneerden,
Reacties
Een reactie posten